Filtry SPF - dlaczego są ważne?

Podczas gdy na zachodzie wciąż opalenizna jest czymś pożądanym, a Azji słońce uważa się za źródło zła wszelkiego. Czy słusznie?

Używanie parasolek do ochrony przed Słońcem jest w Azji bardzo popularne.

Czym jest promieniowanie słoneczne i jaki ma wpływ na skórę?
Światło słoneczne zostało podzielone podług swojego oddziaływania na człowieka na kilka zakresów. Do powierzchni Ziemi dociera promieniowanie ultrafioletowe z zakresu 280-400 nm (nanometrów, w których w tym przypadku mierzona jest długość fal świetlnych). Promieniowanie ultrafioletowe dzieli się na trzy rodzaje:

• UVC - 200-280 nm - ten rodzaj promieniowania jest prawie całkowicie pochłaniany przez warstwę ozonową atmosfery, w związku z czym nie dociera on do powierzchni Ziemi. Promieniowanie to jest wysoce szkodliwe - może być wykorzystywane w warunkach laboratoryjnych do odkażania i sterylizacji.

• UVB - 280-320 nm -stanowi 5% promieniowania docierającego do powierzchni Ziemi i jest zatrzymywane przez chmury i szkło, wnika jednak w naskórek. Promieniowanie UVB odpowiada za opalanie się, ale także za oparzenia słoneczne, reakcje alergiczne i nowotwory skóry.

• UVA - 320-400 nm -  stanowi 95% promieniowania, które dociera do powierzchni Ziemi i jest obecne cały rok, nawet zimą. Promienie te przenikają przez chmury, szkło i naskórek i potrafią być bardzo zdradliwe, ponieważ nie wywołują bolesności skóry. Są odpowiedzialne za powstawanie wolnych rodników, które w długim okresie mogą doprowadzić do zmian w komórkach, takich jak  fotostarzenie, nietolerancja na słońce, zaburzenia pigmentacji, a nawet do rozwoju nowotworów skóry.

 

Zdjęcie opulikowane przez New England Journal of Medicine ukazujące szkodliwe skutki jednostronnej ekspozycji na promieniowanie UV po 30 latach kierowania ciężarowki.

 
Tak więc jak widzimy Azjatki mają rację uciekając przed słońcem ;) Nie jesteśmy jednak w stanie całkowicie uniknąć promieniowania, jak więc chronić przed nim naszą skórę?

Filtry SPF i PA
SPF jest to wskaźnik ochrony przeciwsłonecznej (ang. sun protection factor) stosowany przy wyrobie kosmetyków do oznaczenia stopnia ochrony przed promieniowaniem UVB. Wskaźnik mieści się w skali od 2 do 50, chociaż można się już spotkać z faktorem powyżej 50. Wskaźnik SPF oblicza się porównując ilość czasu niezbędną do powstawania poparzenia na zabezpieczonej filtrem z skórze z czasem poparzenia nie chronionej skóry. Przykład: osoba, która normalnie doznałaby oparzeń słonecznych po 10 minutach opalania, stosując filtr SPF10 dojdzie do tego samego rezultatu w czasie dziesięciokrotnie dłuższym, czyli po 100 godzinach opalania z filtrem, zakładając stałe natężenie promieniowania. Kosmetyk o SPF 15 powinien zatrzymywać 93% UVB, o SPF 30 – 97%. Należy jednak pamiętać, że filtry SPF  są skuteczne jedynie przed dwie godziny – po tym czasie należy zaaplikować kolejną warstwę kosmetyku ochronnego.

Wskaźnik PA chroni przed promieniami UVA i posiada tylko bardzo ogólnikową trzystopniową skalę:  PA+, PA++ i PA+++. Im więcej plusów tym skuteczniejsza ochrona.
Filtry chroniące przed promieniowaniem UVA mogą być również oznaczane symbolami IPD lub PPD.

Niestety wiele kosmetyków nadal wyposażona jest tylko w filtry SPF, które nie gwarantują naszej skórze pełnej ochrony. Wszystkie kremy BB, które testowałam do tej pory wyposażone są w oba filtry.

Filtry mineralne i filtry chemiczne 
Filtry mineralne, nazywane też filtrami fizycznymi, są to związki, których działanie polega na tworzeniu warstwy ochronnej, która odbija lub rozprasza promienie słoneczne. Ich cząsteczki są na tyle duże, że nie mają zdolności wnikania w głąb naskórka, tworzą natomiast na powierzchni skóry film ochronny, czyli warstwę będącą zaporą dla promieni UVB i części widma UVA. Do grupy filtrów mineralnych zaliczają się dwa związki: Dwutlenek tytanu (Titanium dioxide) i Tlenek cynku (Zinc oxide). 

Zalety filtrów mineralnych:
+ są bardzo dobrze tolerowane przez skórę i rzadko wywołują reakcje alergiczne
+ są efektywne natychmiast po zastosowaniu
+ są fotostabilne - nie tracą swoich właściwości pod wpływem promieniowania, procesów utleniania lub upływu czasu
+ nie kumulują się w organizmie

Wady filtrów mineralnych:
- nie są w stanie samodzielnie zapewnić nam wysokiej ochrony przed szkodliwym działaniem słońca
- mogą wymagać stosunkowo częstej reaplikacji na skórę (zwłaszcza po kąpieli w wodzie czy po intensywnym wysiłku fizycznym)
- mogą bielić lub zapychać skórę.

Filtry chemiczne to substancje, które wnikają w wierzchnie warstwy naskórka, absorbują promienie UV a następnie uwalniają je w postaci ciepła. 

Zalety filtrów chemicznych:
+ wykazują się dużą skutecznością
+ są niewidoczne na powierzchni skóry
+ mają nietłustą konsystencję. 

Wady filtrów chemicznych:
- są mniej fotostabilne od filtrów mineralnych
- mogą wywoływać podrażnienia
- nie są skuteczne bezpośrednio po zastosowaniu, wymagają od­cze­kania 20-30 minut zanim zaczną działać na skórze
- mogą kumulować się w organizmie

Najmniej stabilny filtr chemiczny, którego lepiej unikać to oxybenzon (Benzophenone - 3 lub Benzophenone - 4), występujący pod nazwami Eusolex 4360, Escalol 567, KAHSCREEN BZ-3.

Za najskuteczniejsze uznaje się kosmetyki zawierające mieszankę filtrów mineralnych i chemicznych, czyli filtry takie jak Mexoryl SX, Mexoryl XL, Tinosorb S, Tinosorb M.

Chroń skórę
Nawet stosując wysokie filtry trzeba wciąż pamiętać o podstawowych zasadach bezpiecznego opalania. Najlepiej opalać się w ruchu i ograniczyć ekspozycję na słońcu pomiędzy godziną 12 a 15. Jeśli jesteśmy na urlopie i planujemy opalać się codziennie, najlepiej robić to stopniowo, zaczynając pierwszego dnia od 10-15 minut i wydłużając czas opalania następnego dnia. Pamiętaj też, że nad wodą (i w wodzie) słońce opala podwójnie, ponieważ promienie słoneczne odbijają się od powierzchni wody. 

Najczęściej powatrzanym błędem jest stosowanie ochrony przeciwsłonecznej tylko latem - promieniowanie UV zagraża naszej skórze niezależnie od temperatury na dworze i może przenikać przez chmury. Jeśli zależy nam na zdrowej skórze powinniśmy pamiętać o filtrach cały rok. Jeśli nie lubisz tradycyjnych kremów/balsamów z filtrem, warto rozejrzeć się za kosmetykami codziennego użytku wyposażonymi w filtr. Na europejskim rynku łatwo znaleźć krem nawilżający na dzień z filtrem, na rynku ajzatyckim praktycznie każdy krem BB zawiera filtr. Niestety aby zapewnić maksymalną ochronę powinniśmy powtarzać aplikację filtru co 2-3 godziny - łatwym i prostym rozwiązaniem są więc pudry z filtrem.

Puder prasowany Skin Food Red Orange z wysokim filtrem SPF50 PA+++.